رفتن به محتوای اصلی

تریاژ دیپلماتیک بایدن در ترکیه

تنش در روابط آنکارا با واشنگتن و شروع فصلی جدید در روابط با تهران، دولت ترکیه را واداشته تا در سیاستش در قبال سوریه تجدید نظر کند.
Turkish Prime Minister Binali Yildirim (R)and US Vice President Joe Biden (L) hold a joint press conference following their meeting on August 24, 2016 at the Cankaya Palace in Ankara.
US Vice President Joe Biden on August 24, 2016 said Washington had made clear that pro-Kurdish forces in Syria must not to cross west of the Euphrates River, a prospect alarming for Turkey. His comments come after Turkish troops launched an operation inside Syria to cleanse the key town of Jarabulus from Islamic State (IS) jih

بنابر گزارش چنگیز جاندار، بر کسی پوشیده نیست که هدف اولیه عملیات نظامی روز ۲۴ آگوست ترکیه در جرابلس، شهری در فاصله ۳۰ کیلومتری مرز ترکیه و سوریه، کنترل پیشرفت‌های واحدهای مدافع خلق (YPG) شاخه نظامی حزب اتحاد دموکراتیک کردستان (YPD) در شمال سوریه بود. برخورد با داعش را تنها می‌توان هدف ثانویه این عملیات دانست.

متین گورجان به نقل از منابعی در آنکارا می‌گوید که گروه دولت اسلامی "دو هفته پیش از جرابلس عقب نشینی کرده بود. واحدهای مدافع خلق آماده جابجایی به سمت شمال برای تصرف جرابلس بودند، اما آنکارا با عملیات سپر فرات از این اقدام پیشگیری کرد. اقدامات آنکارا اثباتی دیگر بر این واقعیت است که هدف اصلی عملیات، دولت اسلامی نیست بلکه جلوگیری از تسلط واحدهای مدافع خلق در شمال سوریه است."

ایالات متحده تاکنون موفق شده جلوی افزایش تنش در منازعات بین ترکیه و کردها در شمال سوریه را بگیرد. این دستاورد کوچکی نیست. واحدهای مدافع خلق سنگ بنای نیروهای مدافع سوری (SDF) هستند. توانمندترین نیرویی که با دولت اسلامی می‌جنگد. با این وجود نیروهای کرد در هفته‌های اخیر توانسته‌اند دستاوردهایشان را تحکیم کنند. از جمله آنها در حسکه رخ داد، که دخالت نیروهای روس باعث رویاروی نیروهای دولت سوریه و واحدهای مدافع خلق شد و همچنین در منبیج و جرابلس، که پیشروی نیروهای مدافع سوری در غرب رود فرات زنگ خطر را برای آنکارا به صدا درآورد.

کردهای سوریه زمان بدی را برای امتحان کردن روابط‌شان با ایالات متحده انتخاب کردند. در ترکیه عده‌ای این تئوری توطئه را مطرح کرده‌اند که ایالات متحده در کودتای شکسته خورده‌ علیه دولت اردوغان در ماه گذشته، نقش داشته‌است. به همین خاطر روابط آمریکا با ترکیه، که در این شرایط آسیب دیده‌است، برای ایالات متحده در اولویت قرار خواهد گرفت. روز ۲۵ آگوست، جو بایدن معاون رئیس جمهوری آمریکا در طی دیدارش از آنکارا از عملیات ترکیه در جربلس دفاع کرد و روی حمایت آمریکا از "سوریه متحد بدون هیچ بخش جدایی در مرز سوریه و ترکیه" تاکید کرد. او خط قرمز آمریکا را به گونه‌ای که خوشایند میزبانان ترکش باشد ترسیم کرد و گفت "ما این موضوع را به روشنی به بخش‌هایی از نیروهای مدافع سوری، واحدهای مدافع خلق که در آن حضور دارند، گفته‌ایم که آنها باید به آنسوی رود فرات برگردند. اگر آنها این تعهدشان را عملی نکنند، تحت هیچ شرایطی نمی‌توانند کمکی از آمریکا دریافت کنند و هیچ کمکی دریافت نخواهند کرد."

بایدن نمی‌توانست از این واضحتر محدویت‌های حمایت آمریکا از شرکای کرد سوری‌اش را بیان کند. سوال این است که آیا این موضع او برای اردوغان رضایت بخش خواهد بود یا نه. رئیس جمهوری ترکیه در سخنانی که در کنار جو بایدن ایراد کرد بار دیگر حزب اتحاد دموکراتیک (PYD)، واحدهای مدافع خلق و حزب کارگران کردستان ترکیه (PKK) را با دولت اسلامی و جبهه النصره یکی کرد و همه آنها را "گروه‌های تروریستی" خواند. ایالات متحده حزب اتحاد دموکراتیک و واحدهای مدافع خلق را متحدش در جنگ با دولت اسلامی می‌داند و نه گروه تروریستی و تفاوتی عمده بین حزب اتحاد دموکراتیک و PKK  قائل است.

توازن قوا در جرابلس می‌تواند قدم بعدی ایالات متحده در شمال سوریه را پیچیده‌تر کند. مخصوصا با توجه به موقعیت نیروهای ویژه آمریکا در منطقه. به گزارش گورجان "حضور گسترده نیروهای مسلح و فنی در مرز می‌تواند نشانه‌ای از این باشد که آنکارا قصد دارد در جرابلس یه پایگاه دائم، طبق الگوی پایگاه بعشیقه در نزدیکی موصل، ایجاد کند." همچنین جاندار می‌گوید ترکیه "عملیات سپر فرات" را با همکاری ۱۵۰۰ نفر از نیروهای ارتش آزاد سوریه، که سابقه بسیار بدی در نگه داشتن مناطق تصرف شده دارند، انجام داده‌است. بسیاری از اعضای ارتش آزاد سوریه سلفی‌ هستند و به گفته گورجان "تعداد آنها قرار است با پیوستن افرادی از گروه‌های مانند احرار الشام به ۵۰۰۰ نفر برسد. " احرار الشام با جبهه فتح سوریه، اسم جدید جبهه النصره و متحد القاعده در سوریه است.

به گزارش آمبرین زمان، رسیدن آنکارا به هدف اصلی‌اش -جلوگیری از تشکیل یک منطقه خودمختار کرد در سوریه- باعث شده در سیاستش در قبال بشار اسد تجدید نظر کند. به نظر نمی‌رسد که آنکارا بخواهد حمایت از گروه‌های مسلح سوری که هم با واحدهای مدافع خلق و هم با دولت سوریه می‌جنگند را قطع کند. به نوشته زمان "محتملتر است که آنکارا منتظر نتیجه انتخابات ریاست جمهرری آمریکا بماند و تلاش کند سیاست دولت جدید را پیش از تصمیم گیری درباره سیاست خود بسنجد."

آنکارا منتظر انتخابات آمریکاست تا روابطش با تهران را نیز تغییر دهد. یکی از این تغییرات تلاش برای پیدا کردن مواضع مشترک در مسئله سوریه است. وزیر امور خارجه ایران جواد ظریف، روز ۱۲ آگوست سفری به آنکارا داشت. تدوام نشانه‌های "همبستگی" و "نیت خوب" پس از کودتای شکست خورده. یک هفته بعد، مولود چاوش‌اغلو وزیر امور خارجه ترکیه به تهران رفت. به گزارش علی هاشم "منافع مشترک ایران و ترکیه در مورد سوریه متحد نگه داشتن آن تحت یک قدرت مرکزی و جلوگیری از تشکیل یک دولت کرد است. به عبارت دیگر ایران و ترکیه می‌توانند در آینده نزدیک به توافق‌هایی برسند. در این راستا و به گفته یکی از مقامات ایرانی که به شرط فاش نشدن نامش با المانیتور گفتگو کرد، علاوه به دیدارهای انجام شده بین مقامات عالی رتبه ترکیه و ایران و دیدارهایی که قرار است در آینده انجام شود، در پشت صحنه دیدارهای امنیتی و نظامی بین مسئولین دو کشور در جریان است."

آنچه برای ایالات متحده به شکلی دردناک ناگزیر به نظر می‌رسد این است که برای عادی سازی روابط با ترکیه مجبور شود فتح الله گولن را به ترکیه تحویل دهد. مصطفی آکیول می‌نویسد که اردوغان کودتای نافرجام را "یازده سپتامبر ترکیه" می‌داند. رئیس جمهور ترکیه می‌خواهد بداند "چه کسی با اوست و چه کسی نیست". به همان شکل که جورج بوش، رئیس جمهور پیشین آمریکا پس از حملات یازده سپتامبر اعلام کرد.

علیرغم توضیحات مفصلی که بایدن در مورد پیچیدگیهای قانونی و حقوقی استرداد گولن به ترکیه ارائه کرد، سخت است که تصور کنیم ترکیه پاسخ "نه" ایالات متحده را می‌پذیرد. بینالی ییلدیریم، نخست وزیر ترکیه -در حالیکه در کنار جو بایدن ایستاده بود- راه ناهموار پیشرو را توصیف کرد. او گفت در حالیکه دولت اردوغان محکوم کردن کودتا توسط دولت آمریکا را " بیان نهایی" در این موضوع می‌داند: "من اطمینان دارم که روند عادی و سالمی که در مورد استرداد رهبر یک گروه تروریستی طی خواهد شد، در زمانی کوتاه، ذهنیت مردم را نیز اصلاح خواهد کرد و به حالت مثبت پیشین باز خواهد گرداند."

Join hundreds of Middle East professionals with Al-Monitor PRO.

Business and policy professionals use PRO to monitor the regional economy and improve their reports, memos and presentations. Try it for free and cancel anytime.

Already a Member? Sign in

Free

The Middle East's Best Newsletters

Join over 50,000 readers who access our journalists dedicated newsletters, covering the top political, security, business and tech issues across the region each week.
Delivered straight to your inbox.

Free

What's included:
Our Expertise

Free newsletters available:

  • The Takeaway & Week in Review
  • Middle East Minute (AM)
  • Daily Briefing (PM)
  • Business & Tech Briefing
  • Security Briefing
  • Gulf Briefing
  • Israel Briefing
  • Palestine Briefing
  • Turkey Briefing
  • Iraq Briefing
Expert

Premium Membership

Join the Middle East's most notable experts for premium memos, trend reports, live video Q&A, and intimate in-person events, each detailing exclusive insights on business and geopolitical trends shaping the region.

$25.00 / month
billed annually

Become Member Start with 1-week free trial
What's included:
Our Expertise AI-driven

Memos - premium analytical writing: actionable insights on markets and geopolitics.

Live Video Q&A - Hear from our top journalists and regional experts.

Special Events - Intimate in-person events with business & political VIPs.

Trend Reports - Deep dive analysis on market updates.

All premium Industry Newsletters - Monitor the Middle East's most important industries. Prioritize your target industries for weekly review:

  • Capital Markets & Private Equity
  • Venture Capital & Startups
  • Green Energy
  • Supply Chain
  • Sustainable Development
  • Leading Edge Technology
  • Oil & Gas
  • Real Estate & Construction
  • Banking

We also offer team plans. Please send an email to pro.support@al-monitor.com and we'll onboard your team.

Already a Member? Sign in

Start your PRO membership today.

Join the Middle East's top business and policy professionals to access exclusive PRO insights today.

Join Al-Monitor PRO Start with 1-week free trial