پیروزی خاتمی در سال 1376 تحلیل گران داخل و خارج ایران را مبهوت کرد. کمتر کسی تصور می کرد که خاتمی به آنچنان پیروزی خیره کننده ای در مقابل رقیب محافظه کار خود آیت الله علی اکبر ناطق نوری دست یابد. خاتمی چهره آنچنان شناخته شده ای در بین مردم نبود اما پیامش به موقع، ساده و جذاب بود. او با شعار دفاع از آزادی بیان، حاکمیت قانون، و مردمسالاری وارد صحنه انتخابات شد و به سرعت آوازه اش از تهران به شهرهای دیگر گسترش پیدا کرد. در آن انتخابات خاتمی 70 درصد آراء رای دهندگان را به خود اختصاص داد.
پس از هشت سال ریاست جمهوری خاتمی واقعه مشابهی در انتخابات سال 1384 رخ داد. این بار چهره ناشناخته دیگری به نام محمود احمدی نژاد با شعار "عدالت" و مبارزه با مفاسد و انحصارات اقتصادی پا به عرصه انتخابات گذاشت و توانست رقیب صاحب نام خود آیت الله هاشمی رفسنجانی را در مرحله دوم شکست دهد. هر چند که در مورد سلامت انتخابات در مرحله اول، که منجر به راهیابی احمدی نژاد به دور دوم گردید، بحث های شدیدی در ایران در گرفت، اما ناظران درون ایران پیروزی احمدی نژاد را در دور دوم عمدتا ناشی از نارضایتی و عصیان عمومی بر علیه روند سیاسی-اقتصادی آن روز کشور و بی توجهی رقیب پرقدرت وی آیت الله رفسنجانی نسبت به مقوله عدالت بخصوص عدالت اقتصادی می دانستند. چیزی که احمدی نژاد بر روی آن بسیار تاکید می کرد.
