۴۵ هزار بازمانده هولوکاست در اسرائیل زیر خط فقر هستند

هر سال، هنگامی که آژیرها در سراسر اسرائیل به مناسبت روز ملی یادآوری هولوکاست به صدا در می‌آیند، من به عمویم، عمه‌ام و فرزندان‌شان فکر می‌کنم که هرگز ندیدم‌شان. من به پدر همسرم فکر می‌کنم که از یک اردوگاه کار اجباری در مجارستان جان به در برد و مادر همسرم که در خفا زندگی می‌کرد.

در سال‌های اخیر، یک سیاستمدار عبوس از این ساعات خاص بهره گرفته است تا توجه مردم را به اوهام خود جلب کند. امسال نیز در عصر چهارم مه، فروشندهٔ ترس عمومی، بنیامین نتانیاهو، سنت پیشین خود را در راه به ابتذال کشاندن هولوکاست پیش گرفت. یک بار دیگر او سخنرانی خود را در مراسم رسمی یادبود، به مقایسهٔ عوام‌فریبانه بین ایران و نازی‌ها اختصاص داد، همین‌طور بر درماندگی یهودیت در اروپا پرداخت و علیه فشار بر اشغال‌گری اسرائیل سخن گفت. او بار دیگر تشکیلات بزرگ صهیونیزم را عملیاتی تلافی‌جویانه علیه تشکیلات مرگ نازی‌ها معرفی کرد.

نتانیاهو در مراسم سال گذشته در آوریل ۲۰۱۵، زمانی که برای شرکت‌کنندگان تعریف می‌کرد که چگونه یک بازمانده هولوکاست به او التماس کرده تا جلو یک هولوکاست دیگر را بگیرد، با تجلیل از خود، [دو بار] گفت: «من گفتم 'این دقیقاً وظیفه‌ای است که برای خودم قائلم. این دقیقاً وظیفه‌ای است که برای خودم قائلم'». نتانیاهو در مراسم سالانه ید وشم در سال ۲۰۱۳ دست‌کم چهار بار نام ایران را آورد تا ما بدانیم که «در هر نسلی باید خود را جای بازماندگان هولوکاست بگذاریم». و بنابراین، یک ملت که در سایهٔ تهدید دائمی یک هولوکاست دیگر به سر می‌برد، به وضوح نیاز به یک رهبر قوی دارد، رهبری که زمین به اعراب ندهد، رهبری که حتی حاضر باشد با رئیس جمهوری آمریکا سرشاخ شود تا از نابودی اسرائیل به دست ایران جلوگیری کند.

طی سال‌های اخیر، یک سنت جدید به روز یادبود هولوکاست افزوده شد: رسانه‌ها، یخچال‌های خالی بازماندگان پیر هولوکاست را نشان می‌دهند و سیاستمداران قول می‌دهند که بازماندگان «دیگر هرگز» فقیر نخواهند ماند. با این حال، ۴۵ هزار تن از حدود ۱۸۹ هزار بازماندهٔ هولوکاست زیر خط فقط به سر می‌برند. در مراسم روز یادبود سال ۲۰۱۳، نتانیاهو اعلام کرد که دولت تصمیم گرفته تا بودجه‌های اضافی برای رفاه، مراقبت و مسائل داروییِ بازماندگان اختصاص دهد: «و ما هر چه قدر که لازم باشد، با کمال میل اختصاص خواهیم داد».

المانیتور پی‌گیری کرد تا ببیند که آیا شرایط بازماندگان در سال‌های گذشته بهتر شده یا روز یادبود تنها ابزاری برای وعده‌های توخالی و اشاعهٔ هراس در میان مردم است. ما این هفته با کولت آویتال، عضو پیشین کنست از حزب کارگر صحبت کردیم. او اکنون ریاست مرکز سازمان نجات‌یافتگان هولوکاست را بر عهده دارد؛ یک گروه که ۵۵ سازمان زیرشاخه را برای بهبود وضع رفاهی بازماندگان و حفظ یاد هولوکاست مدیریت می‌کند.

آویتال برای روشن‌کردن دیدگاه مقام‌های منتخب نسبت به این مسئله، خاطره‌ای از یک جلسه میان لابی بازماندگان هولوکاست و نتانیاهو را -در زمانی که او وزیر دارایی بود- شرح داد: «پاسخ او به درخواست ما برای کمک بیشتر به بازماندگان این بود که 'شما چه می‌خواهید؟ ما به قدر کافی برای بازماندگان هولوکاست کار انجام داده‌ایم'». آویتال گفت که وزارت دارایی سالخوردگان را «به‌راستی آزار داد» و آن‌قدر درخواست‌های آنان را کشاند تا وقت مرگ‌شان فرا رسد. آویتال افزود که تغییراتی پس از یک تظاهرات که او در سال ۲۰۰۷ و یک روز بعد از روز یادبود هولوکاست ترتیب داد، دیده شد: «ما با نخست وزیر وقت، ایهود اولمرت دیدار کردیم. او متعهد شد که بازماندگان دیگر تنها در روز یادبود و فقط برای خوراک سخنرانی‌ها مورد توجه نخواهند بود. و در واقع، او تشکیلاتی را برای بازماندگان هولوکاست راه انداخت و دیدگاه‌ها بهبود یافتند». 

با این حال، آویتال اشاره می‌کند که ۴۵ هزار بازماندهٔ هولوکاست زیر خط فقر به سر می‌برند. هزاران اسرائیلی کهن‌سال نمی‌توانند از حمایت دولتی استفاده کنند زیرا تعریف قانونیِ بازمانده، شامل حال‌شان نمی‌شود. او گفت: «۸۰ هزار مهاجر از شوروی سابق هستند که از راه جنگل‌ها فرار کردند و به لطف سخاوتمندی نهاد کلیمز کنفرانس توانستند مبلغی معادل ۲۵۰۰ یورو بگیرند».  وی افزود: «آن‌ها که در گتوهای باز و در اردوگاه‌های کار اجباری بودند یا از قتل‌عام‌های مجارستان و رومانی جان به در برده‌اند، تنها ۳۶۰۰ شِکِّل در سال [معادل ۹۵۰ دلار] می‌گیرند. داروی رایگان به آن‌ها تعلق نمی‌گیرد و باید با حقوق سالخوردگان بسازند. قانون استرداد املاک می‌گوید که وزارت دارایی باید به بازماندگان نیازمند ۶هزار شکّل [۱۵۸۳ دلار] در سال پرداخت کند. البته که این مقدار به سختی می‌تواند یک زندگی شرافتمندانه را تأمین کند».

او می‌افزاید: «دولت ۴ میلیارد شکّل [۱.۰۵۵ میلیارد دلار] در سال برای پرداخت مستمری‌ها، داروها و اعادهٔ مالیات محلی برای بازماندگان در نظر می‌گیرد. مشکل این‌جاست که این مبلغ به‌هیچ‌وجه کافی نیست. یک وزیر، دیگری را برای بی‌عملی و پا پس کشیدن، ملامت می‌کند و میان وزرای مختلف در این باره اختلاف و تنش وجود دارد. ما نگرانیم که اختصاص بودجه به سازمان‌های حمایت از بازماندگان، تحت‌الشعاع ملاحظات و رویکردهای سیاسی قرار بگیرد».

آویتال گفت: «این زمان مناسبی برای مردم بود تا دریابند که این نفوس فقیر نمی‌توانند بیشتر صبر کنند. البته که اسرائیلی‌های سالخوردهٔ دیگری هم هستند که از فقر رنج می‌برند اما بازماندگان کهن‌سال هولوکاست باید در کنار مشکلات مربوط به سنین پیری، با ضربه‌های ناشی از هولوکاست نیز دست و پنجه نرم کنند. آنان مستحق یک زندگی آرام در آخرین سال‌های عمر خود هستند. به جای مستمری‌های جسته و گریخته، دولت باید یک طرح منسجم برای مقابله با مسائل مسکن، مراقبت از آن‌ها و همچنین مشکلِ تنهایی این افراد ارائه کند که یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که بازماندگان را آزار می‌دهد. نمی‌شود از آن‌ها تنها در روز یادبود هولوکاست یاد کرد و برای آنان سبدهای غذا در شب عید پسح فرستاد».

آلمان مبلغ کلانی -معادل ۷۰ میلیارد یورو- در طول سالیان، به اسرائیل و قربانیان هولوکاست پرداخت کرده که از مبلغ تعهداتش بیشتر بوده است. اما سازمان‌های حمایت از بازماندگان را مجبور کرده‌اند تا از آن‌ها مبلغ بیشتری بخواهند. آویتال به یاد می‌آورد که چندین بار به برلین فرستاده شد تا از آلمانی‌ها پول بیشتری برای وزرای دارایی اسرائیل بخواهد که می‌گفتند: «ما نباید ملامت شویم. بگذارید آلمانی‌ها پول بدهند». طبق گفتهٔ آویتال، آلمان اخیراً به طور قابل توجهی بودجهٔ مکملی را افزایش داده تا برای مراقبت از بازماندگانی که قادر به تحرک نیستند، اختصاص داده شود اما این روزها خود آلمانی‌ها برای تأمین نیازهای‌شان در رویارویی با موج پناهندگان به اروپا مشکل دارند. به گفتهٔ آویتال: «به نظرم می‌رسد که آن‌ها کم‌کم از دست ما خسته می‌شوند».

روز یادبود هولوکاست برای این ایجاد نشده که در این موقعیت از آلمان اعانه بخواهیم، همچنین برای این نیست که اسرائیلی‌ها را از یک هولوکاست جدید بترسانیم یا برای عوام از افسانه‌های قهرمانی سربازان اسرائیلی و مأموران موساد و شین‌بت تعریف کنیم. قانون می‌گوید که روز بیست‌وهفتم ماه عبری نیسان به عنوان روز یادبود در نظر گرفته می‌شود تا «هولوکاستی که به دست نازی‌ها و وابستگان آن‌ها علیه ملت یهود انجام شد، مرور شود و یاد اعمال شجاعانه و شورش‌های آن روزها گرامی داشته شود». و هر کس که جدا از این تعریف عمل کند، چنین روز مهمی را به ابتذال کشانده است.