در روزهای اخیر با ترس و وحشت خبرهائی را مبنی بر اینکه از مسیحیان موصل خواسته شده که ظرف مدت ٢۴ ساعت موصل را ترک کنند خواندیم. هم چنین اخبار رسیده حاکی از هتک حرمت اماکن مقدسه مسیحیان و نمادهای مربوطه، منفجر کردن کلیساها، کندن صلیب کلیسای جامع افرایم مقدس، مقر اسقف اعظم سریانی ارتدوکس درموصل است.
این اقدامات لکه هولناکی است بر دامان سنت پرغرور کثرت گرائی در این منطقه که به مدت ١٧٠٠ سال مامن کلیساهای کلدانی و آشوری بوده است. در واقع این تخریب های توام با خشونت گریبان جمعیت های گوناگونی را که به اتفاق کشور عراق را شکل می دهند، اعم از ترکمن ها، یزیدی ها، سنی ها، شیعیان و کردها و دهها هزار خانوادهعرب که از ترس جانشان منطقه را ترک کرده اند، گرفته است. این صحنه های دهشتناک روز به روز گسترش می یابد و همان روند جنگ بیرحمانه سوریه طی می شود.
طبق برآوردهای سازمان ملل امروز از هر سه نفر سوری یک نفر نیازمند کمک های فوری انسانی است. ما نمی توانیم ساکت نشسته و نظاره گر ویران شدن زندگی آسیب پذیرترین بخش جامعه یعنی زنان و کودکان به نام مذهب باشیم. ما هم چنین با نگرانی شاهد وضعیت جاری در غزه و اسرائیل هستیم. اگر لحظه ای رعب ناشی از وضعیتمزبور را به کناری بگذاریم اندوهی عمیق ما را در بر می گیرد که چگونه به نام دین و مذهب کشتار مردم عادی توجیه می شود. اظهارات جوانان در شبکه های اجتماعی که گرفتن جان مردم بیگناه را "فرمانی از جانب خدا" می دانند گواهی است بر اینکه چگونه زندگی تحت فشار و مورد تهدید و خشونت می تواند اذهان و معیارهای اخلاقی را نهتنها در میان نظامیان و طالبان قدرت، بلکه شهروندان معمولی نیز تحلیل ببرد.
در حالی که هر روز بر تعداد قربانیان افزوده می شود ما باید هر آنچه که از دستمان ساخته است برای خاتمه دادن به خشونت انجام دهیم. امروز بیش از هر زمان باید این نقل قول را از انجیل، ملاکی ٢ آیه ١٠ به یاد آوریم که "آیا همه ما یک پدر نداریم؟"
در این زمانه پر از رنج که ما شاهد یک بحران اخلاقی به ابعادی بی سابقه هستیم باید مفاهیم اسلامی مانند "حق آزادی" و "حق کرامت" را به یاد آوریم، چیزی که همه مردم از همه گونه گروه های اعتقادی از آن لذت می برند. قرآن می گوید: "ما فرزندان آدم را گرامی داشتیم و آنان را در خشکی و دریا برنشاندیم" (سوره ١٧ آیه ٧٠).
شایسته است که سخنان ربای ماگونت را که به کتاب هالل استناد کرده به یاد آوریم: "برای اینکه از این تنگنا خارج شوم خدا را صدا کردم، خدا پاسخ مرا با نگاهی فراختر داد. شکرگزار نیکی جاودانه باش چرا که عشق خداوند برای همه کائنات است."
هم چنین باید سخنان حضرت پاپ فرانسیس را در مورد وضعیت موصل با دقت مورد توجه قرار دهیم که می گوید: "به امید آنکه خداوندِ صلح در وجود هر یک از ما به صورت یک خواست حقیقی برای صلح و آشتی تجلی پیدا کند. نمی توان با خشونت بر خشونت غلبه کرد. خشونت با صلح است که غلبه می پذیرد."
رهبران مذهبی و پیروان آنان باید بر مفاهیم اخلاقی که در طول تمدن ها شکل گرفته تکیه کنند. هنگامی که مردم برای صلاحدید به رهبران خود مراجعه می کنند نباید با تفسیرهای غلط از دین مواجه شوند. آنان باید بتوانند از معیارهای روشن اخلاقی که با گذشت زمان شکل گرفته اند الهام بگیرند. معیارهائی که دیگر به زمان خاصی تعلق ندارند.مفاهیمی همچون عدالت، همدردی و مهربانی.
در چنین فضای روحی، ما از رهبران و آنان که به نحوی در مناسبات قدرت در موصل، خاورمیانه و سراسر جهان دخیل اند می خواهیم که فضای مذهبی، چه در اماکن مقدسه و چه در قلب هایمان، وسیله جدائی ما از یکدیگر نشود. اعتقادات دینی ما باید وسیله گفتگو بین ما باشد و ما را به شناختی مشترک از ارزشها، از جمله کرامت انسانی و همبستگی که همه ما به آن باور داریم برساند. تنها از طریق گفتگو است که قادر خواهیم بود به درک بهتری از یکدیگر دست یابیم.
اینک بیش از هر زمان دیگر وقت آن فرا رسیده که به کلمات قرآن که می گوید "در دین هیچ اجباری نیست" (٢:٢۵۶) توجه کنیم. اگر ما این فراخوان آشتی را نادیده بگیریم مواضع گروه های دینی مختلف سخت شده و ما شاهد چند پارگی در عراق، هم در میان مسلمانان و هم معتقدان دیگر باورهای دینی خواهیم بود. ما نمی توانیم اجازهدهیم که چنین نمایش حزن انگیزی در سرزمینی که منزلگه یکی از قدیمی ترین تمدن های جهان است شکل بگیرد. ما باید دین تاریخی خود را به بین النهرین ادا کنیم.
امضاء کنندگان:
- آقای جمال دانیل، بنیان گذار، معاون و متولی بنیاد بین المذاهب و تحقیقات و گفتگوی بین فرهنگی (FIIRD)
- ربای ارشد رنه ساموئل سیراط، بنیان گذار و دبیر FIIRD
- آقای مایکل ال فینر جرالد، عضو هیئت مدیره FIIRD
- حضرت متروپولتن امانوئل از فرانسه عضو هیئت مدیره FIIRD
- دکتر ویلیام وندلی، دبیر کل "مذاهب برای صلح"
- دکتر احمد الکوبیسی، بنیان گذار اتحادیه دانش پژوهان عراق
جمال دانیل رئیس و مدیر ارشد اجرائی المانیتور است.