Hizbullah yöneticisi: ABD’nin Suriye saldırısı güç gösterisinden ibaret

Hizbullah Genel Sekreter Yardımcısı Şeyh Naim Kasım, Al-Monitor’a verdiği iki bölümlük mülakatta ABD’nin 6 Nisan’da Suriye’deki Şayrat hava üssüne düzenlediği hava saldırısını “güç gösterisi” ve “bir kerelik bir olay” olarak değerlendirdi.

8 Nisan’da Beyrut’ta sorularımızı yanıtlayan Kasım, füze saldırısını “küstah ve haksız bir saldırı” olarak niteledi ve Han Şeyhun’da gerçekte ne olduğuna dair herhangi bir araştırma yapılmadığını vurguladı. Han Şeyhun 4 Nisan’da kimyasal saldırı olduğu anlaşılan bir saldırının hedefi olmuştu. Suriye Cumhurbaşkanı Beşar Esad’ı sorumlu tutan ABD Başkanı Donald Trump uyarı olarak füze saldırısının emrini vermişti.

Kasım şöyle devam etti: “ABD’nin Suriye’deki saldırısı siyasi çözümden yan çizme teşebbüsüdür, ABD’nin kaybeden tarafta olduğu zaman terörist çizgiyi desteklemeyi sürdürdüğünün teyididir. Ancak ABD hiçbir hedefine ulaşamayacak. Suriye ordusu moralini yüksek tutuyor, kazanımlar sağlayarak ilerliyor. Bunun geri dönüşü yok. ABD ile terörist müttefik ve vekilleri daha çok yenilgi yaşayacak.”

Kasım, bundan iki gün önce, 6 Nisan’da Beyrut’un güneyindeki Hizbullah bürosunda yaptığımız görüşmede ABD’li yetkililerin Han Şeyhun’daki kimyasal saldırıdan Suriye hükümetini sorumlu tutması üzerine ABD yönetiminin Şam’a karşı tek taraflı harekete geçip geçmeyeceğini kestirmek için henüz erken olduğunu söylemişti. Kasım saldırının ardından ise şöyle konuştu: “ABD’nin askeri operasyonu güç gösterisinden ibaret. İşi o noktada bıraktılar çünkü Suriye’deki mevcut denklemden sapmak veya rejime herhangi bir müdahalede bulunmak Rus varlığından dolayı tehlikeli sonuçlar doğururdu. Gerilimi artırmak için bir sebep yok. ABD Suriye krizinde politikasını belirlememiş olsa da (…) rejimi devirmesi söz konusu değil.”

Hizbullah’ın iki numaralı ismi olan Kasım, İsrail’in de Suriye rejimi ve müttefiklerine karşı askeri gerilimi yükseltmesi hâlinde ciddi sonuçlarla karşılaşacağını kaydetti. Kasım’a göre İsrail Suriye’ye doğrudan müdahil olamaz ya da fiili durumu değiştiremez. Kasım ayrıca Hizbullah’ın Suriye’de kalıcı olma gibi bir niyeti olmadığını vurguladı.

İsrail’in Lübnan’a savaş açmasını ciddi bir ihtimal olarak görmeyen Kasım, İsrail’in Hizbullah’tan son dönemde en büyük askeri tehdit olarak söz etmesinin savaşa hazırlık anlamına gelmediğini söyledi.

Mülakatın 6 Nisan’da gerçekleştirilen bölümü şöyle:

Al-Monitor: Bazı kaynaklara göre İsrail Savunma Bakanı Avigdor Liberman’ın 7 Mart’taki Washington ziyaretinde başlıca gündem maddesi Lübnan’la savaş ihtimali idi. Ayrıca Liberman’a ABD’nin olası bir savaşta İsrail’i destekleyeceği mesajı verildiği bildiriliyor. Bu haberler ışığında İsrail’in 2017’de Lübnan’a karşı yeni bir savaşa girişeceğini düşünüyor musunuz?

Kasım: Bu kaynaklara yanıt vermek, hatta bunları konuşmak dahi uygun olmaz diye düşünüyorum. Çünkü gerçekliği bile kesin olmayan bir sürü analiz yapmak durumunda kalırız. Lübnan’a karşı yeni bir savaş konusunda İsrail’in mevcut durumuna bakmak lazım. Zira İsrail kaybedeceği bir savaşa girmekten kaçınır. Kaldı ki İsrail uluslararası toplumda gördüğü kabulü artırmaya çalışıyor ve bu bağlamda zaten sorunlar yaşıyor. Ayrıca Suriye’deki gelişmeleri bekliyor. Tüm bunlar dikkate alındığında ben İsrail’in yakın gelecekte yeni bir savaş peşinde olduğu inancında değilim. Ancak biz Hizbullah olarak her zaman her türlü sürprize hazırlıklı olmaya alışkınız. İsrail’in her türlü çılgınlığına karşı kendimizi savunmaya hazırız. Fakat ben yakın bir zamanda böyle bir şeyin olmasını beklemiyorum.

Al-Monitor: Hizbullah’ın İsrail için İran’dan daha büyük bir tehdit hâline geldiği yönündeki demeçleri nasıl açıklıyorsunuz? İsrail’den gelen pek çok açıklama ufukta savaş olduğu izlenimini veriyor.

Kasım: Savaşlar demeçlere değil kararlara, somut olgulara dayanır. Demeçlerin bazen farklı amaçları olabilir. İsrail yönetimine ivme kazandırmak ya da muhtemel bir olaya hazırlık da dâhil farklı sıkıntılar karşısında moral yükseltmek gibi. Demeçler her zaman yaklaşan bir savaşın işareti değildir.

Al-Monitor: İsrailli yetkililer sık sık İran ve Hizbullah’ın Suriye’de kalıcı askeri varlık tesis etmesinin ne kadar tehlikeli olacağını anlatıyor. Sizce İsrail yakın gelecekte Suriye’ye yönelik askeri faaliyetlerini artırır mı?

Kasım: İsrail baştan itibaren Suriyeli isyancılara yardım ederek rejime karşı uğraş veriyor, Suriye’deki denklemi değiştirmeye çalışıyor. Ancak bu konuda başarısız olduğunu söyleyebiliriz. (…) Suriye’de ibreyi rejim lehine çeviren gelişmeler İsrail’in yanlış ata oynadığını ve bu açıdan başarısız olduğunu gösteriyor.

Bana göre İsrail’in Suriye’de yapabileceği fazla bir şey yok. Yapabileceklerinin azamisi zaten bu kadardı. Ortada karmaşık bir denklem olduğu için mesele bir tek İsrail’in kararlarına bağlı değil. İsrail ciddi bazı sonuçları göze almadan Suriye’de istediği gibi at koşturamaz.

Al-Monitor: Hizbullah Suriye’de kalıcı varlık tesis etmeyi planlıyor mu?

Kasım: Hayır. Hizbullah’ın şu an Suriye’de olmasının nedeni Suriyeli kardeşlerimizi desteklemek, Suriye direnişini İsrail’in insafına bırakmamaktır. Bize ihtiyaç olduğu sürece Suriye’de olacağız. Suriyeliler ülkelerini kurtaracak siyasi çözümü bulup bize ihtiyaç duymadıkları noktaya gelince biz de ülkemize döneceğiz. Bizim Suriye’de herhangi bir siyasi, askeri veya maddi hevesimiz yok. Biz direniş eksenini korumak için savaşıyoruz. Bu bizim orada kalıcı olmamızı gerektirmiyor. Suriye’de bize ihtiyaç olduğu sürece kalacağız.

Al-Monitor: Bu sözleriniz Hizbullah’ın Golan Tepeleri’nde yeni bir “direniş cephesi” oluşturma niyeti olmadığı anlamına mı geliyor?

Kasım: Golan Tepeleri konusu Golan halkını, Suriye halkını ilgilendirir. Oradaki halk bir direniş veya buna benzer bir eylem başlatacak olursa bu, halkın ve sahada çalışanların kararı olur. Biz Hizbullah’ın bu konudaki tavrını konuşmak istemiyoruz.

Al-Monitor: Uluslararası Kriz Grubu’nun son raporunda Cumhurbaşkanı Beşar Esad’la kurulan ittifakın Hizbullah için yük hâline geldiği, partinin artık Şii milisi olarak görüldüğü söyleniyor. Bu değerlendirmeyle ilgili ne söylersiniz?

Kasım: Hizbullah İsrail projesini yıkmak için mücadele eden bir direniş hareketidir ve şu an (Suriye’de) İsrail’in planlarından kaynaklanan yeni tekfirci projesini bitirmek için savaşıyor. Biz mücadele ederken mekân, zaman ve koşullara bağlı olarak Sünni, milliyetçi, laik, Hristiyan veya başka unsurlar olsun ilgili tüm taraflarla iş birliği yapıyoruz. Hizbullah bir direniş projesidir ve herkes bunu bilir. Hizbullah’ın ilişkiler ağı Lübnan’da da Suriye’de de Hizbullah’a ihtiyaç duyulan başka yerlerde de mezheplerin, grupların ötesindedir. Bahsi geçen raporlar doğru değildir ve fiiliyatta hiçbir ağırlık taşımaz. Bunlar Hizbullah’a zarar vermek için lobi yapan siyasi medyanın parçasıdır ama tesirsizdir.

Al-Monitor: Kimilerine göre Hizbullah’ın Esad’ı desteklemesi bilhassa Sünniler arasındaki popülerliğini azalttı.

Kasım: Arap ve Müslüman dünyalarında tanınmış, saygı duyulan âlimlerin yanı sıra Suriye’de Cumhurbaşkanı Esad’ı destekleyen çoğunluk ağırlıklı olarak Sünni’dir. Bizim Suriye’ye verdiğimiz destek tüm mezhep ve unsurlarıyla Suriye vatanına verilen destektir. Suriye’deki bazı kesimlerden gelen bu ithamlar, Hizbullah’ın ulusal ve İslami düzeyde elde ettiği başarı karşısında kendi kayıplarını telafi etme teşebbüsünden ibarettir.

Al-Monitor: Barack Obama yönetimi ile Donald Trump yönetimi arasında büyük bir fark olduğu ortada. Trump yönetimi İran’a karşı çok daha agresif görünüyor. Bu bağlamda ABD’nin Hizbullah’a karşı da sertleşmesini bekliyor musunuz?

Kasım: Bana göre Obama yönetimi ile Trump yönetimi arasında herhangi bir fark yok. Obama yönetimi de İran’a hasmane yaklaşıyordu. Ayrıca Hizbullah’a yaptırımlar uyguladı, partimize karşı olumsuz propaganda yürüttü. İsrail’i desteklediklerini söylemeye bile gerek yok.

Al-Monitor: Fakat Obama örneğin Thomas Friedman’a verdiği mülakatta Suudi Arabistan’a yönelik başlıca tehdidin İran’dan değil Suudi Arabistan’ın içinden geldiğini söylemişti. Trump’ın ise farklı bir söylemi var, tüm sorunların kaynağında İran’ı gören Körfez ülkelerinin söylemine daha yakın bir söylem.

Kasım: Obama ile Trump arasındaki fark, Trump’ın çokça gürültü ve yaygarayla doğrudan hasmane açıklamalar yapması. Ancak bizim için tüm ABD yönetimleri aynıdır, hepsi İsrail’i Filistinlilere karşı sonuna kadar destekler. Suudi Arabistan’ın Yemen’deki savaşında da taraftarlar. Bu nedenle ben Trump’ın bize ve İran’a yönelik söyleminde görülen bazı medyatik ve taktiksel eklentiler hariç Trump yönetimi ile Obama yönetimi arasında esaslı bir fark olduğunu söyleyemem.

Al-Monitor: İç siyaset bağlamında Mişel Aun’un cumhurbaşkanı seçilmesi sizce Hizbullah’a yeni bir ivme kazandırdı mı?

Kasım: Cumhurbaşkanı Aun’un seçilmesi Lübnan’ın istikrarını güçlendirdi. Uzun bir siyasi boşluğun ardından bugün ülkenin yararına çalışan bir yönetim var. Ülkenin daha güçlü olması bizler dâhil ülkedeki tüm unsurların daha güçlü olması demek.

Al-Monitor: Sizce Lübnan’daki parlamento seçimleri zamanında yapılabilecek mi?

Kasım: Önümüzdeki günlerde bir yasanın çıkarılması ve kalan zamanın gerekli hazırlıklar için yeterli olması durumu hariç seçimleri zamanında yapmak için artık çok geç. Yasanın çıkıp çıkmayacağını bekleyip görmemiz lazım.