Irak Kürdistanı yeniden bölünebilir mi?
Siyasi ve ekonomik çekişmeler Irak Kürdistanı’nın özerkliğini, istikrarını ve birliğini zedelerken çeşitli toplumsal kesimlerden siyasi reform ve yolsuzlukla mücadele talepleri geliyor. İngilizceden Türkçeye çevrilmiştir.
Irak Kürdistanı’nın Süleymaniye kentinden yayımlanan “Ranj’la Birlikte” isimli popüler sohbet programında geçtiğimiz günlerde Kürdistan Bölgesi’nin siyasi ve mali krizleri tartışıldı. Farklı siyasi partilerden dört katılımcının yer aldığı programda en çok söylem ve içerik dikkat çekti. Programın odağında son dönemde ana akım medyayla siyasi çevreleri meşgul eden bağımsız Kürdistan konusu değil, tam zıttı bir konu vardı: bölgenin özerklik ve istikrarını zedeleyen siyasi ve ekonomik gelişmeler. Bu yöndeki kaygılar Kürdistan Bölgesi’nin genelinde yankılanıyor. Halk, Kürdistan Bölgesel Yönetimi’nin (KBY) şeffaf olmayan petrol ihracatından, yolsuzluk salgınından ve ödenmeyen memur maaşlarından şikâyet ediyor, Mesud Barzani’nin başkanlığının meşruiyetini sorguluyor. Siyasi ve coğrafi ayrışmaları derinleştiren bu hoşnutsuzluğun önü alınmazsa bölge idari olarak bölünebilir ve toplumsal çalkantılar baş gösterebilir.
Irak Kürdistanı’ndaki mevcut gerginlikler 1994-1998 Kürt iç savaşından miras kalan çekişmelerin yansıması. Bölge o dönemde Kürdistan Demokratik Partisi (KDP) ve Kürdistan Yurtseverler Birliği (KYB) arasında “sarı” ve “yeşil” bölgeler olarak ikiye ayrılmıştı. Savaşın ardından KDP ve KYB bölgeyi sekiz sene boyunca Erbil ve Süleymaniye merkezli iki ayrı yönetimle idare etti. 2006’da iki yönetim federal Irak devletindeki Kürt nüfuzunu artırmak için “birleşti”. Bu birleşme kapsamında Erbil’de KBY çatısı altında tek bir idare ve Bağdat’ta tek bir Kürt bloku oluştu ama idari yetkiler, gelir ve kaynaklar üzerindeki çekişmeler hiçbir zaman çözülmedi.
