Ana içeriğe atla

Erdoğan İsrail’le neden normalleşemez?

Başkanlık rejimine geçiş gündemi nedeniyle Erdoğan, Türkiye ve İsrail arasındaki Mavi Marmara krizinin çözümlenmesi için ileri sürdüğü Gazze ön koşulundan vazgeçmiyor. Ancak bu iki ülkenin doğal gazda işbirliğine gerçek bir engel teşkil etmiyor
Turkish President Tayyip Erdogan makes a speech during his meeting with mukhtars at the Presidential Palace in Ankara, Turkey, November 26, 2015. Erdogan on Thursday dismissed as "emotional" and "unfitting of politicians" suggestions that projects with Russia could be cancelled in the wake of Turkey's downing of a Russian warplane near the Syrian border. Erdogan said the Russian jet was shot down on Tuesday in an "automatic reaction" in line with standing instructions given to the military. Turkey's militar
Oku 

Türkiye ve İsrail arasındaki Mavi Marmara krizinin çözümüne dair gelişmelerin yaşanabileceğini düşündüren bir işaret fişeği 13 Aralık’ta Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından atıldı. Erdoğan, Türkmenistan’dan dönerken uçağındaki medya mensuplarıyla sohbeti sırasında, “Türkiye-İsrail yakınlaşması bölge için hayati önem taşıyor” diyerek, İsrail hakkındaki alışılmış olumsuz retoriğinin dışına çıktı. “İki ülke arasındaki ilişkilerin normalleşmesinin tüm bölgenin yararına olduğunu” söyleyen Erdoğan, bunun için öne sürdüğü üç koşulu tekrar etti: Birincisi, İsrail’in Gazze’ye yönelik deniz ablukasını kırmak amacıyla çoğu Türk 590 aktivistle birlikte denize açılan Mavi Marmara gemisine karşı 31 Mayıs 2010’da Akdeniz’in uluslararası sularında operasyon düzenleyen İsrail komandolarının öldürdüğü biri Amerikan vatandaşı 10 Türk aktivist için özür dilenmesiydi. İkincisi, öldürülenlerin ailelerine tazminat ödenmesi, üçüncüsü de İsrail’in Gazze’ye uyguladığı deniz ablukasına son vermesiydi.

Dört gün sonra, İsrail’de yayımlanan Haaretz gazetesi İsrailli üst düzey yetkililere dayandırdığı haberinde, Türkiye ve İsrail’in “aralarında uzun zamandır devam eden krize son vermek ve ilişkilerini normalleştirmek hususlarında uzlaşmayı sağlayacak bir anlaşmanın çerçevesi hakkında anlayış birliğine vardıklarını” yazdı. Haaretz’e konuşan üst düzey yetkiliye göre bu anlaşmanın çerçevesi şöyleydi: Birincisi, İsrail kurbanların yakınlarına tazminat olarak 20 milyon dolar ödeyecekti... İkincisi, iki ülke ilişkilerini “normalleştirecekler” ve karşılıklı büyükelçi atayacaklardı... Üçüncüsü, Türkiye’de Meclis Mavi Marmara operasyonuyla ilgili İsrail ordusu mensuplarına yönelik bütün suçlamaları düşüren bir yasayı onaylayacaktı... Dördüncüsü, Türkiye Hamas’ın ülkedeki faaliyetlerine sınırlama getirecek ve İstanbul’da olduğu söylenen Hamas’ın üst düzey askeri sorumlusu Salih el-Aruri’yi sınır dışı edecekti... Beşincisi de nihai anlaşma imzalanınca iki ülke doğal gaz konusunda Türkiye’nin İsrail’den gaz ithal etmesi ve İsrail gazının Türkiye üzerinden Avrupa’ya ihracı konularında işbirliğini görüşeceklerdi.

Access the Middle East news and analysis you can trust

Join our community of Middle East readers to experience all of Al-Monitor, including 24/7 news, analyses, memos, reports and newsletters.

Subscribe

Only $100 per year.