Türkiye El Bab’a elektrik verecek

HALEP, Suriye — Türkiye’nin devlet şirketi Elektrik Üretim A.Ş.’den (EÜAŞ) bir heyet 19 Ağustos’ta Halep’in kuzeydoğusunda muhalefet kontrolündeki El Bab’a giderek yerel mecliste temaslarda bulundu. Ziyaret, kente elektrik sağlanması için yerel meclisle beraber bir plan oluşturulmasına dönüktü. Heyet daha sonra gerekli tespitleri yapmak için El Bab’ın çeşitli noktalarını dolaştı.

Ağustos sonuna kadar sürecek olan incelemeler sonucunda kentin mevcut elektrik altyapısı değerlendirilecek ve yenileme için gerekli olan ihtiyaçlar tespit edilecek.

El Bab’daki yerel meclis 1 Ağustos’ta iki Türk elektrik şirketinden tedarik teklifleri almıştı. Meclis 16 Ağustos’ta “Şalter yakında açılıyor” başlığıyla halka açık bir istişare toplantısı düzenledi. Kentin önde gelenleri, belediye başkanları ve vatandaşların katıldığı toplantıda elektrik konusu tartışıldı ve Türk şirketlerinin teklifleri hakkında bilgi verildi.

Yerel meclisin hizmetler dairesini yöneten Ali Recep Al-Monitor’a şu bilgileri aktardı: “Özel bir Türk şirketi olan Aksa’dan gelen birinci teklifin bedeli 4,5 milyon dolar, süresi beş yıl, kapasitesi de 20 ilâ 500 megavat arasındaydı. Projeye göre bu hizmetten yararlanmak isteyenler ilk başta 150 dolar abonelik ücreti verecek, sonra da kilovat başına 0,17 dolarlık bir tarife üzerinden aylık ödemeler yapacak. Projenin hayata geçirilmesi dört ayı aşmayacak.”

İkinci teklifin Türk Enerji Bakanlığı’na bağlı EÜAŞ’tan geldiğini belirten Recep teklifin bedelsiz olduğunu vurguladı: “Bu da proje maliyetinin bakanlık tarafından karşılanacağı ve ilk abonelik için ücret alınmayacağı anlamına geliyor. Aylık tarife ise kilovat başına 0,08 dolar olacak ve proje sekiz ayda hayata geçecek.”

Recep sözlerini şöyle sürdürdü: “Halk toplantısında iki proje de tartışıldı ve Enerji Bakanlığı’nın teklifini kabul etme konusunda anlaşma sağlandı. Bu teklifin maliyeti birincisine kıyasla mükemmel. Türk hükümetinin projeye vereceği destekten bahsetmiyoruz bile.”

Elektriğin Türkiye’den geleceğini belirten Recep El Bab halkının Türkiye’deki abonelerle aynı ücreti ödeyeceğini kaydetti.

Recep ayrıca şu bilgileri verdi: “Yerel meclis Türk Enerji Bakanlığı ile anlaşmaya vardı ve bu konuda sözleşme imzalandı. EÜAŞ şu an saha araştırması yapıyor. Projenin 1 Eylül’de başlaması ve sekiz ayda tamamlanması öngörülüyor ama bu süre bir yıla kadar uzayabilir.”

El Bab’daki elektrik projesi, kuzey Suriye’deki Fırat Kalkanı bölgesinde gündeme gelen en büyük projelerden biri. Özgür Suriye Ordusu (ÖSO) ile beraber hareket eden Türk askeri güçleri Fırat Kalkanı bölgesini İslam Devleti militanlarından temizlemişti. ÖSO kontrolündeki bölgenin en büyük kenti olan El Bab’da 200 bini aşan yerli nüfusun yanı sıra Suriye’nin başka bölgelerinden kaçan çok sayıda insan yaşıyor. Elektrik için jeneratörlere bel bağlayan El Bab’ın bazı kasaba ve köyleri de yeni elektrik tedarikinden yararlanacak. Kentin dış kesimlerinde kurulu mülteci kamplarına da elektrik verilecek.

Yerel meclis üyesi Fevzi El Sayih Al-Monitor’a şöyle konuştu: “Çok sayıdaki engel yüzünden projenin hayata geçmesi muhtemelen beklenenden uzun sürecek. Kentteki elektrik şebekesi çatışmalarda, bombardımanlarda ağır hasar gördü. EÜAŞ’ın şebekeyi yeniden kurması, yeni jeneratörler yerleştirmesi gerekecek ve bu da zaman alacak.”

Yeni enerji tedariki üretim maliyetlerini düşüreceği için proje El Bab’da çeşitli sektörlere, imalathanelere ve pazarlara olumlu yansıyacak. ÖSO kontrolündeki diğer bölgelerde olduğu gibi El Bab halkı şu an özel işletilen ve mazotla çalışan küçük jeneratörlerin ürettiği elektriğe yüksek bedeller ödüyor. Düşük üretim kapasiteleri ve yüksek maliyet nedeniyle jeneratörler demircilik, marangozluk, halıcılık, konfeksiyon gibi imalât işlerinde yetersiz kalıyor.

El Bab’da süt ve peynir fabrikası olan Abdül Rahman Osman Al-Monitor’a şöyle konuştu: “Elektrik projesi beni pek çok zahmet ve masraftan kurtaracak. Bu hizmet gerçekten sağlanırsa buzdolaplarını ve soğutma makinelerini daha az maliyetle çalıştırabileceğim. Şu an buzdolaplarını çalıştırmak için jeneratöre bir sürü mazot parası veriyorum.”

Osman’ın jeneratörü günde 30 litre mazot tüketiyor. Fırat Kalkanı bölgesinde 30 litre mazotun fiyatı 6 bin Suriye Lirası ya da yaklaşık 14 dolar.

Yine Fırat Kalkanı bölgesinde yer alan ama Türk sınırına daha yakın olan Azez kentindeki yerel meclis, bir elektrik santralinin yapımı için Türkiye’nin Akenerji şirketiyle sözleşme imzalamıştı. Santralin inşaat çalışmaları 24 Mart’ta başladı.

Türkiye önemli menfaatlere ve etki gücüne sahip olduğu ÖSO kontrolündeki bölgelerde elektrik tedariki dışında yol yapımını, yerel meclisleri ve diğer kamu hizmetlerini geliştirmeyi içeren geniş kapsamlı bir çalışma yürütüyor.