Suriye’de bazı bölgelerin kontrolünü ele geçiren silahlı gruplar adam kaçırmaya devam ediyor. Birçok insan hâlâ kayıp.
İslam Devleti (İD) Suriye halkını korkutarak sindirmeyi hedefliyor. Adam kaçırmak da örgütün başlıca korku salma aracı.
Şaha Muhammed’in 17 yaşındaki oğlu Aker, Kobani kentini hedef alan saldırılar sırasında kayıplara karışmış. Aker, Kobani’yi savunan Kürt Halk Savunma Birlikleri’nin (YPG) saflarında yer alıyormuş.
Al-Monitor’a konuşan Muhammed şunları anlatıyor: “Aker’den epey zamandır haber alamıyoruz. Tüm arkadaşları aileleriyle haberleşebiliyor ama biz Aker’e ulaşamıyoruz. Ona ne olduğunu bilmek istiyoruz. Hayatını kaybetmiş olsaydı bilirdik. Ondan haber alamıyoruz ve bundan dolayı duygusal olarak çok yıpranıyoruz. Haber almak için her şeyi yaparız. Aker benim en büyük oğlum.’’
İD sivilleri kaçırmakla yetinmiyor, ifade özgürlüğünü kısıtlıyor ve gazetecilerin işini yapmasını engelliyor. Örgüt sahadaki gazetecileri kaçırıyor ve onları başlarını kesmekle ya da yakmakla tehdit ediyor. Kürt gazeteciler Ferhat Hamo ve Mesut Akil de aralık 2014’te kaçırıldı.
Kürt gazeteci Faruk Hacı Mustafa bu konuda Al-Monitor’a şunları söylüyor: “İD rehinelerin başlarını keserek bir terör estirme politikası izliyor. Gazetecilerin kaçırılmasının ve başlarının kesilmesinin nedeni de gazetecileri korkutup İD bölgelerinden uzaklaştırmak olabilir. Böylece o bölgelerden haberler bir tek ve doğrudan İD tarafından yayımlanacak. Özellikle ABD’li gazeteci James Foley’in başının kesilmesinin ardından ülkeler vatandaşlarını İD kontrolündeki bölgelere gitmemeleri konusunda uyarmaya başladı.’’
Suriye devriminin en önemli Kürt aktivistlerinden Civan Abdülrahman Halid ise eylül 2012’de Suriye rejimiyle bağlantılı bir grup tarafından kaçırıldı.
O günden beri hiç kimse kendisinden haber alamıyor. Eşi Vyane Halid Al-Monitor’a şunları aktarıyor: “Civan insani yardım işlerinde çalışıyordu. Birkaç defa tutuklanmıştı. Ancak son olayda Civan ve arkadaşları aralarından birinin evinde işle ilgili hazırlıklar yaparken Halk Komitesi denen bir grup evi basmış. Bize gelen haberlere göre bu grup 4 Eylül 2012’de onları kaçırdı, Civan’ı da güvenlik birimlerine teslim etti.’’
Uluslararası Af Örgütü, demokrasi ve özgürlük savunucusu olarak gördüğü Halid’in akıbeti hakkında Suriye rejiminin açıklama yapmasını talep ediyor.
Kürt devrimci hareketinden bazı aktivistler de Suriye’deki Kürtlerin desteğini yitirince kaçırma olaylarının hedefi oldu. Kürt aktivistler silahlı Kürt grupları ve Demokratik Birlik Partisi’nin silahlı kanadı olan YPG tarafından kaçırılıyor.
Eski bir siyasi tutuklu olan Ulusal Kürt Gençlik Örgütü’nün (SOZ) lideri Şapal İbrahim Al-Monitor’a şöyle konuşuyor: “Kürt bölgesinde peş peşe kaçırma olayları yaşandı. Suriye devriminde Kürt aktivistlerin mağduriyeti artık sır değil. Onlar sırf Suriye devrimine destek verdikleri için kaçırıldı. Tutuklandılar, kaçırıldılar, taciz edildiler, ölüm tehditleri aldılar… Kimse bu gençleri desteklemedi, korumadı veya serbest bırakılmaları için sesini yükseltmedi.’’
Kürt aktivistler ciddi olarak kaçırılma riski altında. Önde gelen aktivistlerden SOZ üyesi Emir Hamid’in ortadan kaybolması da bunu doğruluyor.
Kürt gruplar İD’in gerçekleştirdiği kaçırma olaylarını kınıyor ama kendileri de Suriye’de kontrolü ele geçirdikleri bölgelerde muhaliflerine gözdağı vermek için Kürt aktivistleri kaçırıyor.
Bu olayların halka korku saldığını belirten İbrahim şöyle diyor: “Bu grupların kaçırma eylemlerini üstlenmemesi çeşitli yollardan uyguladıkları terör salma politikasının bir parçası. Hamid kaçırıldığından beri Asayiş’i sorumlu tutuyoruz. Çünkü Hamid’in kaçırıldığı kentte tek otorite onlar. Elde ettiğimiz belgeler, topladığımız kanıtlar ve özellikle Hamid’in yanında bulunanlardan aldığımız bilgi bu olayın arkasında onların olduğunu gösteriyor. Tüm bunları resmi web sayfamızda da yayımladık. Asayiş’in uygulamalarını sorgulayan İnsan Hakları İzleme Örgütü de bu konuda bilgi talebinde bulundu.’’
Bir diğer SOZ üyesi Azad Atta’ya gelince Asayiş onu kaçırdığını sonradan kabul etti. Ancak Atta mahkemeye çıkarılmış değil ve kendisine yöneltilen suçlamalar hâlâ bilinmiyor. İbrahim “Azad’ın hapiste daha ne kadar kalacağını bilmiyoruz.’’ diyor.
Silahlı gruplar Suriyeli gençleri ve bilhassa reşit olmayanları kaçırmaya ne zaman son verecek? Suriye’ye huzur ne zaman geri gelecek?