HALEP, Suriye — Halep kırsalında Türkiye’nin öncülük ettiği Fırat Kalkanı Harekâtı ile temizlenen alanda yine Türkiye’nin desteğiyle bir ekonomik kalkınma projesi olan Birinci Sanayi Sitesi kuruluyor. El Bab kentinin birkaç kilometre kuzeydoğusunda bulunan alanda 10 Şubat’ta temel atma töreni düzenlendi. Törene El Bab yerel konsey başkanı Cemal Osman, bölgenin önde gelen isimleri ve projenin yürütülmesine destek verecek Gaziantep Valiliği’nden vali yardımcıları Şenol Esmer ve Cengiz Ayhan katıldılar.
Özgür Suriye Ordusu ile Türk güçlerinin 23 Şubat 2017’de İslam Devleti’nden kurtardığı El Bab ticari bir merkez haline geliyor. Birinci Sanayi Sitesi’nin yerel ekonomiyi güçlendirmesi ve binlerce genç insana iş sağlaması bekleniyor. Proje, yeniden imar edilen bölgede istikrarın sağlanmasına da katkıda bulunabilir ve bu anlamda Türkiye’yi rahatlatabilir. Projenin bedeli kamuoyuna açıklanmış değil.
El Bab yerel konseyi medya sorumlusu Mahmud El Nacar Al-Monitor’a şöyle konuştu: “Sanayi sitesi Fırat Kalkanı bölgesinin en büyük sanayi tesisi olacak, 56 hektarlık bir alana yayılacak. Projede su şebekesi, kanalizasyon arıtma birimi, trafik polisi, oteller, benzin istasyonları, elektrik santrali, Fırat Kalkanı bölgesindeki çoğu köy ve kenti sanayi bölgesine bağlayan yollar gibi çok çeşitli hizmetler yer alıyor.”
Çok sayıda zeytin ağacının bulunduğu bir platoda yer alacak sanayi sitesinin planlaması, tasarımı ve inşaatı yerel firmaların mimarları tarafından yapılıyor.
Nacar, mimari planların uluslararası standartlara göre yapıldığını belirtti. Projenin ilk aşamasında bölgede yer alacak 400 civarında sanayi tesisi halka satılacak. Bunlar mühendislik, imalat, gıda ve tekstil gibi alanlarda faaliyet gösteren işletmeler olacak.
Nacar’a göre Türk hükümeti El Bab ile Türkiye-Suriye sınırındaki El Rai kenti arasında bir otoban açacak. Sanayi sitesini El Rai’deki ticari sınır kapısına bağlayacak olan bu yol sanayi sitesinin gelişiminde önemli rol oynayacak. Sınır kapısından hammaddeler gelecek, üretilen mallar da ihracat olarak Türk pazarına akacak.
Sanayi bölgesinin kurulacağı alanı gezen Al-Monitor muhabiri, yol yapımı ile kanalizasyon arıtma tesisine yönelik çalışmaların başladığını gözlemledi.
Çalışmalara nezaret eden mimarlardan Cuma Mansur Al-Monitor’a şöyle konuştu: “Altyapı projesi altı ayda gerçekleştirilecek. İnşaat sürecini Fırat Kalkanı bölgesindeki Suriyelileri istihdam eden yerel inşaat firmaları yürütecek. Site 56 hektarlık bir alanda yer alacak ve bunun 16 hektarı yol ve hizmet tesisleri yapımına ayrılacak.”
Mansur, sanayi sitesine Türk yatırımcılardan da ilgi beklediklerini, hatta bazı Türk sanayicilerin Türk nüfuzu altında olan, bol ve ucuz iş gücüne sahip bir bölgeye yatırım yapma düşüncesiyle şimdiden mülklerle ilgili bilgi almak istediklerini söyledi. Fabrika kurmak isteyen yatırımcılara henüz herhangi bir vergi konmuş değil.
Çalışmalara nezaret eden bir diğer mimar Macid Salih ise Al-Monitor’a şu bilgileri aktardı: “Proje Türkiye’nin desteğiyle El Bab yerel konseyi ve El Bab ile Fırat Kalkanı bölgesinden geniş bir sanayici grubunun iş birliğinde yürütülüyor. Projenin duyurulduğu 10 Şubat’tan bu yana iş yerlerinin yüzde 30’dan fazlası satıldı. (...) Metre kare fiyatı 10 dolar olarak belirlendi. İş yerlerinin büyüklüğü 1100 metre kareye kadar çıkıyor. Başka bir deyişle iş yerlerinin azami fiyatı 11 bin dolar. Sanayi sitesinde su, elektrik ve sıhhi hizmetler sağlanacağı için malikler burada kolayca fabrika kurabilir.”
El Bab yerel konseyinde hizmet dairesi müdürü olan mimar Ali Receb de Al-Monitor’a yaptığı açıklamada projenin 6 binden fazla kişiye istihdam sağlayacağını, bölgenin ekonomisini güçlendireceğini, El Bab’la Halep kırsalındaki civar bölgelerin yeniden imarına katkıda bulunacağını belirtti. Projeye El Bab yerel konseyinin nezaret ettiğini vurgulayan Recep, ilgili ruhsatların da hizmet dairesi tarafından verildiğini söyledi.
Türk hükümetinin desteklediği yerel tüccar ve sanayicilerden oluşan projenin kurucuları sanayi sitesinin yerel yatırımcıyı çeken bir cazibe merkezi olacağına inanıyorlar.