Ana içeriğe atla

Türkiye-İran ticaret anlaşması iki yılda nasıl çöktü?

İki ülke arasında 300’e yakın üründe gümrük vergileri indirildi. Hedef Türkiye-İran ticaret hacmini 35 milyar dolara çıkarmaktı. Anlaşma 2015 yılında yürürlüğe girdi. Ama 2015-2016 yılındaki sonuçlar tam anlamıyla hayal kırıklığı.
GettyImages-1.jpg
Oku 

Türkiye ve İran arasındaki ticaret hacmini 35 milyar dolara çıkarma beklentisiyle imzalanan ve 1 Ocak 2015 tarihinde yürürlüğe giren Tercihli Ticaret Anlaşması ilk iki yılda hayal kırıklığı yarattı. Yaklaşık 300 üründe gümrük vergileri aşağı çekildiği için ticaretin üçe katlanması hedefleniyordu ama gerçekleşme tam tersi oldu. Ticaret hacmi hedefin üçte birine bile ulaşamadı. Anlaşmanın yürürlüğe girdiği 2015 yılında 9,7 milyar dolarlık hacimle beklentinin 25 milyar dolar gerisine düşüldü. Bu rakam, 2014 yılında gerçekleşen 13,7 milyar dolarlık ticari kapasitenin tam 4 milyar dolar altındaydı. Yani anlaşma ticaret hacmini artırmak yerine düşürmüştü.

İlk yılda gerçekleşmeyen beklenti, ikinci yıla ertelendi. Hatta 2016 yılında İran’a uygulanan ambargo kalktığı için beklenti de güçlendi. İran pazarı dünya devlerinin iştahını kabartıyordu. Türkiye ise sınır komşusu olmanın ve gümrük indirimlerini uygulamaya başlamanın avantajıyla daha fazla ticaret yapmayı hayal ediyordu. Ama hedeflere ulaşılması bir yana, kaldırılan ambargoya rağmen bir önceki yılın bile gerisine düşüldü. Böylece büyük umutlarla uygulamaya sokulan Tercihli Ticaret Anlaşması iki yılda çökmüş oldu.

Access the Middle East news and analysis you can trust

Join our community of Middle East readers to experience all of Al-Monitor, including 24/7 news, analyses, memos, reports and newsletters.

Subscribe

Only $100 per year.